martes, 27 de mayo de 2014

etxea - bizi / casa - habitar

Zuek zuen etxean bizi zareten bezala, ni, nire etxean bizi naiz. Baina zer da etxe bat? Eta bertan bizitzea? Lur hiztegi entziklopedikoaren arabera, bizi edo bizi izan hitzak, beste batzuen artean, honoko definizioa du: "adierazten den eran, lekuan, garaian, bizitza edo bizitza zati bat igaro". Etxea berriz: "gizona (bai, ni ere harritu nau gizakia ez jartzeak) bizitzeko prestatzen den eraikuntza". Askorik ez.
Gauzak argitze aldera, Charles Eames-ek 1944ko uztailean Arts & Arquitecture aldizkarian argitaratutako Zer da etxe bat? artikulua eta 1957an Alison eta Peter Smithson-ek Bizitzako plazer txikiak testua ilustratzeko erabilitako irudiak aipatuko ditut.

Así como vosotros vivís en vuestra casa, yo, vivo en la mía. Pero, ¿Qué es una casa? ¿Y habitar en ella? Según la RAE, entre otras acepciones, casa se define como: "edificio para habitar" ó "edificio, mobiliario, régimen de vida, etc., de alguien". Sobre habitar: "residir habitualmente en un lugar". No son gran cosa, la verdad.
Con la intención de arrojar cierta luz sobre el asunto, voy a mencionar los dibujos que ilustraban el artículo ¿Qué es una casa? que Charles Eames escribió en 1944 para la revista Arts & Arquitecture y el texto de 1957 de Alison y Peter Smithson titulado Pequeños placeres de la vida.
 
Alison & Peter Smithson
 
Charles Eames

 
Has gaitezen Charles Eames-en Zer da etxe bat? artikuluarekin. Ondorengo marrazkian, etxebizitza, bertan gertatu beharreko bigarren mailako zereginen bitartez irudikatzen du. Etxebizitzak musika jotzeko aukera eman behar du. Bai eta hau entzutekoa ere. Buruz behera jartzearena, ezinbestekoa. Haurrek indio eta bakeroetara jolasteko aukera izatea. Nagusiek, kartetara jolastekoa. Dantzatzeko, pelikula bat ikusteko, besarkatzeko eta taula bat zerratzeko aukera. Asto baten gainean margotzea, landare batek barruan hazteko aukera izatea edo lo-kuluxka egitea ere ahalbidetu behar du. Koktelak prestatzea eta aeromodelismorako gaitasuna garatzeko aukera, noski baietz. Zapatak lotzea, txapela zintzilikatzea, kremailera jostea eta hiriko planoa irekitzea. Gauza asko eta era berean bakarra, bizitzea hain zuzen ere.

Comencemos con el artículo de Charles Eames ¿Qué es una casa?. En la imagen, describe la vivienda como el lugar que debe dar cabida a una serie de actividades secundarias. Debe permitir interpretar música. Y que se pueda escuchar. Se tiene que poder hacer el pino en ella. Que los niños puedan jugar a indios y vaqueros. Los adultos, a cartas. Bailar, ver una película, abrazarse o serrar un tablón. Debe posibilitar también pintar sobre un caballete, que una planta pueda crecer en su interior o dormir la siesta. Por supuesto, preparar cócteles y desarrollar las habilidades para el aeromodelismo. Atarse los zapatos, colgar el sombrero, coser una cremallera y abrir un plano de la ciudad. Muchas cosas, pero en realidad una sola, vivir.
 
What is a house? + Eames living room

 
Alison eta Peter Smithson-ek berriz zera idatzi zuten, Bizitzaren plazer txikiak testuan:
"Landare igokariz estalitako lehio baten aurrean lan egin edo idatzi. Lurrean eguzki-argia hedatzen ikusi. Zutik lehiotik begira itsutu gabe begira egon. Eserita egonda, paisaia, ladaredia eta zuhaitzak ikusi. Bainugelatik kanpoaldea ikusi, edo behar bada, bi itxitura izatea. Norberaren gauzak eskura izatea, bere presentzia nabarmenegia izan gabe. Ohean irakurtzea. Lasai ederrean eseri eta arratsalde batean solas egiteko aukera. Udan aireztatze maila egokia izatea. Neguan egurrezko pertsianak jeistea".
 
Por otra parte, Alison y Peter Smithson escribían lo siguiente en el texto titulado Pequeños placeres de la vida:
"Trabajar o escribir ante una ventana cubierta de enredaderas. Ver la luz del sol extenderse sobre el suelo. Estar de pie mirando a través de la ventana sin deslumbrarse. Poder ver el paisaje, la vegetación o los árboles mientras se está sentado. Poder ver el exterior desde el baño, o quizás, estar doblemente cerrado. Acceder fácilmente a nuestras pertenencias sin advertir su presencia constantemente. Leer en la cama. Sentarse cómodamente y poder hablar una tarde. Disfrutar de un buen nivel de ventilación en verano. Bajar unas persianas de madera en invierno".
 

 
Small pleasures of life + Upper Lawn Pavillion
 
 
Gauzak horrela, norberak aukeratzen dituen bigarren mailako eginkizun horiek dira benetan funtsezko Eames-ek deskribatzen duen etxean; Smithsontarrek azaldutako arkitektura eta diseinu keinu isilek bihurtzen dutelarik eguneroko bizitza atsegin eta jasangarri.

Así las cosas, las tareas secundarias que uno escoge se convierten imprescindibles en la casa que Eames describe, mientras que los gestos silenciosos de arquitectura y diseño expuestos por los Smithson son los que convierten la vida diaria amable y soportable.

70 urtetan gauzak ez dira batere aldatu. Hurrengo asterarte!

En 70 años las cosas no ha cambiado nada. ¡Hasta la próxima semana!


 




No hay comentarios:

Publicar un comentario

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...